Boerenlandschap Pajottenland

29.06.2022

Vlak naast Brussel ligt een unieke streek: het Pajottenland. Deze website neemt je mee door het gebied, toont de synergie tussen landbouw, natuur, (eet)cultuur, erfgoed, toerisme, ... en toont hoe dit samenspel dit boerenlandschap vormt. Tegelijk willen we Pajotse land- en tuinbouwers en andere 'streekhouders' inspireren om het Pajottenland verder te versterken op economisch, ecologisch en maatschappelijk vlak. Onze verhalen zijn 'proevertjes'. Heb je goesting in meer, dan vind je vaak een link naar meer achtergrond in het verhaal zelf.

Het Pajottenland is een unieke streek. Ondanks de diversiteit tussen de verschillende gemeenten wordt de hele regio gekenmerkt door een open landschap, gevormd door de vele boeren die er nu en in voorgaande eeuwen actief zijn en waren.

Land- en tuinbouwbedrijven zijn er nog altijd familiale bedrijven. Boerengezinnen kiezen nog altijd in hoofdzaak voor grondgebonden landbouw zodat er een evenwicht blijft tussen het aantal dieren en het areaal waarop veevoeders geproduceerd worden. Naast weilanden vind je er boomgaarden en akkerlanden. De streek brengt bijna alles voort wat de Vlaamse land- en tuinbouw karakteriseert: aardappelen, mais, bieten, diverse granen, fruit en groenten, zuivel, vlees en eieren. Hier en daar teelt men kruiden, vergeten groenten, oude graansoorten en nieuwe gewassen zoals soja, zoete bataat, … Naast de gangbare afzet naar de voedingsindustrie, kent de streek heel wat hoeveproducenten die hun producten zelf verwerken en verkopen in de eigen hoevewinkel of, al dan niet onder coöperatieve vorm, samen afzetten in de buurt.

Waar de producten op zich weinig veranderen, wordt het productieproces voortdurend bijgestuurd of drastisch aangepast. De Pajotse land- en tuinbouwers zetten, net zoals de andere Vlaamse land- en tuinbouwers, al jaren in op voedselkwaliteit, -veiligheid en traceerbaarheid. Ondertussen gaat er steeds meer aandacht naar erosiebestrijding, dierenwelzijn, waterbeheer, koolstofopslag in de bodem, biodiversiteit, productie en gebruik van hernieuwbare energie, … De synergie tussen boer en natuur maar ook tussen boer en erfgoed, toerisme, zorg, andere ondernemers, buurtbewoners, … spelen in op of geven vorm aan de streek.

Vanuit die synergie bundelen diverse actoren de krachten en dingt die coalitie naar een erkenning als landschapspark. Bedoeling is om de identiteit van de streek en de kwaliteit van het landschap te versterken. Zo wil de Vlaamse regering het Pajottenland op de (internationale) kaart zetten.

Samenwerkingen tussen land- en tuinbouwers onderling, maar ook tussen landbouwers en andere actoren/streekhouders creëren opportuniteiten die er voor inwoners, passanten, toeristen, verenigingen én (agrarische) ondernemers van het Pajottenland voor zorgen dat het goed wonen, werken en vertoeven is in de streek.

Maar er liggen ook kansen in de samenwerking met Brussel. Door de nabijheid van de Europese hoofdstad kan het Pajottenland (weer) een rol opnemen als toegankelijk buitengebied, leverancier van verse groenten- en fruit maar ook grondstofleverancier voor ambachtelijke verwerkers van de land- en tuinbouwproducten.

De groene voedselgordel waar het Pajottenland deel van uitmaakt, laat letterlijk toe om een andere blik op de hoofdstad te werpen. Diverse locaties tonen hoe nabij de hoofdstad is.

Met het project Boerenlandschap Pajottenland-Brussel en met het traject dat het Pajottenland loopt tot een eventuele erkenning als landschapspark, zetten alle betrokkenen zich in om de streekidentiteit te vrijwaren en te versterken. Dit gebaseerd op wat het verleden ons gegeven heeft maar vooral met wat we aan de toekomstige generatie willen doorgeven.