Verhalen

Het Pajottenland is een unieke streek in het centrum van het land. Schurend tegen Brussel is ze vlot bereikbaar, ook met het openbaar vervoer. De ideale plek voor een dag-, weekend- of (mid)week fietsvakantie. De uitgebreide wirwar van trage wegen lijkt op uitgeblazen Serpentinerollen, talrijk en kleurrijk. Het glooiend landschap laat elke fietser zijn grenzen ontdekken, van amateur tot fietsfanaat.

Het Dominicanessenklooster in Herne onderging in zijn ruim honderdjarig bestaan al een aantal gedaanteveranderingen. Eerst was het een slotklooster, later gebedsruimte voor gasten en nog later onderkomen voor vluchtelingen. In 2010 werd de gemeente Herne eigenaar van het klooster en werd de site een gemeenschapscentrum waar je terecht kan voor vergaderingen, lezingen, … Ook de grote tuin brengt mensen samen. De rode draad is duidelijk ‘gastvrijheid’ en dat voel je.

Op het Vlaamse platteland kom je wel eens een kruisbeeld of kapel tegen. Maar in het Pajottenland is het zeer moeilijk om je te verplaatsen en er geen te zien. Te voet, met de fiets of met de wagen? Je komt ze echt overal tegen. Het zijn vaak herkenningspunten langs de bedevaartwegen met de basiliek van Halle als eindbestemming. In Gooik ligt de Woestijnkapel zelfs langs het pad dat naar Santiago de Compostella gaat.

Brussel is een unieke afzetmarkt. Niet alleen telt de hoofdstad van België meer dan 1,2 miljoen inwoners, de bevolking is heel divers. Meer dan de helft van de relatief jonge bevolking is in het buitenland geboren waarvan 25% in een ander EU-land en 19% in Afrika. Dat maakt de Brusselse afzetmarkt interessant, zeker als het om voedsel uit de Korte Keten gaat. Zo hechten moslimconsumenten heel veel belang aan versheid, kwaliteit, maar ook aan transparantie. Ze willen de oorsprong, en bijgevolg de producent van hun voedsel kennen. Laat dit nu net één van de troeven van de Korte Keten zijn. Speel in op de directe band tussen producent en consument. In 2020 verscheen een publicatie van de Odisee Hogeschool rond de markkansen en verwachtingen van de korte keten in Brussel, dit in opdracht van het Steunpunt Korte Keten. Het onderzoek kaderde in het project Brussel Lust. De studie legt enkele troeven en drempels bloot voor de afzet van korteketenproducten in de hoofdstad.

De beschikbaarheid en betaalbaarheid van energie wordt een uitdaging. Daarom zetten niet alleen Vlaanderen, maar ook diverse lokale actoren in op minder verbruik en op de productie van hernieuwbare energie. Ze doen dit individueel of in groep. Zo ontstond in het Pajottenland PajoPower cv. Deze coöperatieve vennootschap is in handen van inwoners uit het Pajottenland en de Zennevallei. De burgercoöperatie zet in op duurzame energieprojecten waarbij het zowel gaat om minder energieverbruik als om de lokale productie van hernieuwbare energie.

Langsgaan bij Joris Claeys, landbouwer in Lennik, is gaandeweg verrast worden door wat voor Joris vanzelfsprekend is. Hij baat een gemengd landbouwbedrijf uit wat eigen is voor het Pajottenland. Naast vleesvee (runderen voor vleesproductie) en varkens doet hij ook nog aan akkerbouw waardoor de mest van de dieren op de eigen grond wordt afgezet. Noem het gerust een circulaire bedrijfsvoering vermits mest voeding voor de planten is. Naast suikerbieten en aardappelen, die je via de automaat bij de hoeve kan kopen, teelt Joris ook zijn eigen veevoeder (mais, gras, tarwe).

Sociaago is een jonge coöperatieve vennootschap, opgericht in 2020. Sociaago wil relatief kleine producenten helpen om de Brusselse markt te bereiken. De coöperatie richt zich tot producenten uit de Rand die op zoek zijn naar alternatieve afzetkanalen. De coöperatie optimaliseert de logistiek voor onder andere streek- en hoeveproducenten die hun producten ook graag via andere kanalen afzetten. Noem dit de verkorte keten.

Zin om het Pajottenland ‘snel’ te leren kennen? Geen idee hoe je er aan begint? Dan geven we je graag deze tip: fiets de VolleGaasroute. Die loopt van de Markt van Galmaarden tot de sluis van Anderlecht (of omgekeerd natuurlijk). Dwars door het Pajottenland. In Anderlecht vind je aansluiting met de fietssnelweg F20 die je naar het centrum van Brussel brengt. Een verrassende verbinding tussen hoofdstad en buitengebied.

Tussen de Dender en de Zenne en de Mark en de Bellebeek, ligt het Pajottenland. Naast deze eeuwenoude natuurlijke grenzen heeft de mens in een recenter verleden, met snel- en spoorwegen de afbakening nog scherper gesteld.